Wiersze mówią rzeczy ważne i poruszające. Otwierają wyobraźnię, dają do myślenia. Potrafią bawić i niepokoić. Są wolne i uczą wolności. Uczą wychodzenia z ciasnych ram nawyków i wmówień. Uczą pytać i szukać, nie godzić się na kłamstwo i blichtr, zawsze być w drodze. I jednocześnie przechowują w sobie potrzebę prawdy, intuicję sensu, nadzieję. Jest w nich nieoczywista mądrość, tajemnica, odwaga wyruszenia w nieznane, żywa obecność słów, w których odcisnęło się czyjeś doświadczenie. Dlatego umieją stać się darem i formą bliskości – po ludzku ważnej, prawdziwej.
W takie wiersze warto się wsłuchiwać, warto się do nich zbliżać, żyć w ich realnej obecności – zwłaszcza dziś, w świecie słów udręczonych i chorych, coraz bardziej wydrążonych ze znaczenia. Warto też pamiętać, że poezja jest „zmysłem udziału”, że angażuje, wyostrza widzenie, pogłębia doświadczenie i zarazem otwiera je na nowe rejestry współodczuwania i współobecności.
Formą przełożenia na konkretne działania takiego rozumienia poezji ma być Warszawa Wierszy – festiwal poetycki wyrastający z przekonania, że Warszawa może wciąż na nowo stawać się przestrzenią twórczej obecności wierszy na różne sposoby wpisywanych w tkankę miasta i żyjących w nim nie tylko podczas trwania festiwalu.
poezja pogranicza
Osią trzeciej edycji Warszawy Wierszy jest metafora „poezji pogranicza”. Główne azymuty festiwalu pozostają niezmienne, ale tym razem akcent kładziemy na szeroko rozumianą pograniczność poezji, a naszym działaniom patronuje Tomas Venclova – nie tylko wybitny poeta, ale też uosobienie etosu pogranicza: tolerancji i otwartości, szacunku dla odmienności innych, przełamywania stereotypów i uprzedzeń, budowania mostów pomiędzy ludźmi różnych narodowości i religii (Venclova jest jedną z osób – obok m.in. Jerzego Ficowskiego, Claudio Magrisa, Arvo Pärta i Ireny Veisaitė – które Ośrodek „Pogranicze” uhonorował tytułem Człowieka Pogranicza).
Interesuje nas poezja rozumiana jako pogranicze – wyobraźniowe, pisarskie, egzystencjalne, międzyludzkie. Interesuje nas jej „pomiędzy”, jej nieustanne bycie w drodze, stała gotowość do przekraczania własnych granic. Ważny jest dla nas również konkret pogranicza – z jego kłopotliwą naturą, z intrygującymi artystycznie i ważnymi społecznie perspektywami, które w pograniczności i za jej sprawą się otwierają (nie tylko w pobliżu realnych granic, ale również z dala od nich – także w Warszawie). To dlatego partnerem tej edycji Warszawy Wierszy jest Ośrodek „Pogranicze” (Sejny, Krasnogruda), w którego działaniach namysł nad poezją łączy się z braniem odpowiedzialności za świat, a wiersze – poddawane namysłowi, obecne w teatralno-misteryjnej i wydawniczej praktyce, głęboko przeżyte – zostają uwewnętrznione w codziennej pracy ludzi Pogranicza. Chcemy o tym przypominać. I chcemy to pokazać w ramach pogranicznej edycji Warszawy Wierszy.